Trądzik to powszechna choroba skóry i ma znaczący wpływ na jakość życia, co sprawia, że leczenie jest niezbędne.

Klasyfikacja trądziku nie jest prosta. Jest wieloczynnikowa i wieloetapowa. Klinicznie można różnie podzielić rodzaje trądziku, np. w zależności od czynników, które powodują wykwity lub rodzaju występowania zmian.

Przyczyny powstawania trądziku mogą być różne. Do najczęstszych należą:

– przerost bakterii Propionibacterium acnes

– nadmierne wydzielanie łoju

– niski poziom estrogenów

– wysoki poziom wolnych androgenów

– stan zapalny

– właściwości mieszków łojowych

Czy w takim razie dieta przy trądziku ma znaczenie? 

Oczywiście! W ostatnich 40 latach nie przeprowadzono zbyt wielu badań naukowych na ten temat, ale pomimo to wszelkie eksperymenty i dowody potwierdzają związek pomiędzy trądzikiem a dietą.

Jeśli mało badań naukowych jeszcze nie do końca przekonuje co do skuteczności diety w trądziku, to warto przypomnieć, że dieta przecież ma wpływ na stany zapalne, gospodarkę hormonalną czy skład i ilość łoju wydzielanego.

Indeks glikemiczny

Jednym z kluczowych elementów diety, który może wpływać na trądzik, jest indeks glikemiczny. Jego wpływ na trądzik, w porównaniu z innymi składnikami diety, ma zdecydowanie najwięcej dowodów i badań naukowych. Nie tylko obserwacyjnych, ale i eksperymentalnych.

Badania wykazały, że produkty o niskim indeksie mogą zmniejszać intensywność trądziku, podczas gdy spożywanie słodyczy i produktów o wysokim może nasilać objawy, działać prozapalnie i powodować zwiększone zatykanie gruczołów łojowych. Dlatego zaleca się redukcję spożycia produktów z białej, pszennej mąki, drobnych kasz, słodyczy i produktów słodzonych.

Nabiał

Kolejnym ważnym elementem, który warto wziąć pod uwagę, jest nabiał. Teoretycznie jest przekonanie, że mleko i produkty mleczne nasilają trądzik. Istnieją również badania, które to potwierdzają.

Może wynikać to z jego, że picie mleka i spożywanie produktów mlecznych podnosi poziom insuliny i IGF-1, a te działają na większe ilości wydzielanego łoju. Istnieje też sporo badań naukowych, gdzie podkreśla się taki związek tylko przy mleku odtłuszczonym, ale już nie przy mleku pełnotłustym.

Może to być związane z tym, że mleko pełnotłuste zawiera estrogeny, które działają zapobiegająco.

Przyprawy

Często wspomina się o ostrych przyprawach i soli. W przypadku ostrych przypraw nie występuje widoczna zależność między spożywaniem ich, a nasileniem trądziku. Niemniej, nie zaszkodzi sprawdzić, jak działa to na naszą cerę. Pamiętajmy, że nasze organizmy są różne. Jeśli indywidualnie czujesz, że po ostrych przyprawach stan zapalny się nasila, to spróbuj je zredukować. 

Inna sytuacja jest przy soli. Niedawne badania naukowe potwierdzają, że pacjenci spożywający większą ilość soli częściej doświadczają pogorszenia się zmian trądzikowych. Pamiętajmy również, że sód zawarty w soli działa prozapalnie i może zmieniać stan naszej skóry.

Czekolada

Tutaj badania lubiły nam dawać różne wyniki. Ale jedno z nich jest dość ciekawe. Caperton z resztą badaczy przeprowadzili eksperyment na 14 osobach z trądzikową historią kapsułki z kakao, placebo lub kombinacjach kakao z placebo. Zaobserwowano (szczególnie w 4 dniu), że trądzik zaostrza się po spożyciu większej ilości kakao w kapsułkach.

Pamiętajmy też, że to nie tylko kakao, ale ogólnie słodycze posiadają spore ilości cukru, czyli będą zaostrzać trądzik tak samo jak produkty o wysokim ładunku glikemicznym.

Owoce i warzywa

Ważne jest również spożywanie odpowiedniej ilości owoców i warzyw, które dostarczają organizmowi niezbędne składniki odżywcze, w tym witaminy i minerały. Witamina A – pochodne witaminy A, czyli retinoidy są stosowane jako leki przeciwtrądzikowe. Zwiększenie ilości witaminy A w diecie może korzystnie wpływać na naszą dietę. Istnieją również badania potwierdzające, że osoby z trądzikiem mają obniżony poziom witaminy A we krwi. Witaminę A znajdziecie w jajkach, mleku i innych produktach mlecznych. Witaminę D należy stosować zawsze, a już na pewno w okresie jesienno-zimowym, jeśli się mieszka np.
w Polsce. Przy trądziku również jest niezwykle pomocna. Ma właściwości przeciwzapalne. Badania Ministerstwa Zdrowia wykazują, że niedobór witaminy D może mieć aż 90% z nas, a posiadanie odpowiedniego poziomu witaminy D3 pomaga w redukcji zmian zapalnych po trądziku. Źródłem, oprócz słoneczka, są też tłuszcze ssaków morskich (tran), ale też nabiał i jajka.

Kwasy omega 3

Posiadają właściwości przeciwzapalne, mogą zwiększać płynność łoju (więc co za tym idzie, zmniejszać ryzyko zapchania gruczołów). Znajdziecie je w rybach, algach i olejach roślinnych np. olej rzepakowy i olej lniany.

Pomimo tego, że badania naukowe i nauka ciągle idą do przodu i że nie wszystko jest takie czarno-białe i pewne, to jednak po badaniach naukowych możemy wyciągnąć pewne wnioski jak dieta przeciwtrądzikowi powinna wyglądać. 

Pamiętaj, nie tylko dieta ma znaczenie. W przypadku trądziku o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu zawsze warto się skonsultować z lekarzem, dermatologiem, którzy mogą zalecić odpowiednie leczenie farmakologiczne lub terapię skórno-kosmetyczną. 

Leki, pielęgnacja, odpowiednia higiena skóry, unikanie czynników stresowych. To wszystko ma wpływ na stan Twojej cery. 

Badania naukowe i inne piśmiennictwo, na którym opieramy swoją wiedzę:

1.  Czernielewski A.: Zarys chorób skóry, błony śluzowej, jamy ustnej i wenerycznych. PZWl, Warszawa 1982, 302–307. 
2. Langner A., Ambroziak M., Stąpór W.: Trądzik pospolity – podstawowe zasady leczenia. Przew lek. 2000, 4, 78–82. 
3. Bergler‐Czop B., Brzezińska‐Wcisło L.: Nawroty zmian chorobowych u pacjentów z rozpoznaniem trądziku, leczonych izotretinoiną i innymi metodami. Wiad lek. 2006, 59 (3-4), 152–157. 
4. Goodman G.J.: Patofizjologia blizn potrądzikowych – krótki opis me- chanizmu ich powstawania. Derm Estet. 2002, 1, 22–28
5. Wolska H.: Dermatologia w praktyce. PZWl, Warszawa 2009, 144–148. 11. Adamski Z., Kaszuba A.: Dermatologia. Poradnik lekarza praktyka. Wyd. Czelej, lublin 2012, 101–107.
6. Janda K, Chwiłkowska M. Trądzik pospolity – etiologia, klasyfikacja, leczenie. Rocz Pomor Akad Med W Szczecinie. 2014;60(2):13–18.

7. Shokeen D. Influence of diet in acne vulgaris and atopic dermatitis. Cutis. 2016;98(3):E28–E29. doi:10.1111/jdv.13835.5.
8. Burris J, Rietkerk W, Woolf K. Acne: The Role of Medical Nutrition Therapy. J Acad Nutr Diet. 2013;113(3):416–430. doi:10.1016/j.jand.2012.11.016.
9. Caperton C, Block S, Viera M, Keri J, Berman B. Double-blind, placebo-controlled study assessing the effect of chocolate consumption in subjects with a history of acne vulgaris. J Clin Aesthet Dermatol. 2014;7(5):19–23.